ارزیابی شاخص های مورفو- فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد ارقام گندم بهاره با استفاده از روش های آماری چند متغیره

به منظور بررسی روند رشد و شناخت صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مؤثر بر عملکرد ارقام گندم بهاره از طریق روش های آماری چند متغیره، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 87-86 در مرکز تحقیقات کشاورزی مشکین شهر واقع در استان اردبیل اجرا گردید. در این آزمایش ده رقم گندم بهاره از نظر روند رشد و صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد مقایسه قرار گرفتند. برای مطالعه روند رشد گندم، نمونه گیری ها در شش مرحله با فاصله ده روز رشد انجام گرفت، اولین مرحله نمونه گیری مرحله شروع رشد ساقه بوده و با فاصله ده روز، نمونه گیری های بعدی صورت گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که ارقام مختلف از لحاظ ارتفاع، تعداد روز تا گلدهی، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، سرعت رشد محصول (cgr) و ماده خشک کل (tdm) دارای دامنه تغییرات بالائی بودند. در بین ارقام گندم از 19 صفت مورد مطالعه در 17 صفت تنوع معنی داری مشاهده گردید. نتایج همبستگی نشان داد که شاخص سطح برگ(lai) با عملکرد دانه، تعداد روز تا گلدهی، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه، cgr و tdm رابطه معنی دار مثبت و همبستگی بین lai با طول ریشک و طول سنبله و شاخص برداشت (hi) معنی دار و منفی است. همچنین مشخص شد که ارقام هامون، شیراز و نیک نژاد از لحاظ عملکرد دانه و اجزای عملکرد از ارقام دیگر برتر می باشند.